Scrum nədir? Scrum Master kimdir? 

Scrum, proqram təminatının inkişafı metodologiyası və çərçivəsidir. Xüsusilə mürəkkəb və dəyişkən layihələrdə çevik, təkrarlayıcı və əməkdaşlıq yanaşmasını təşviq edir. Scrum 1986-cı ildə Jeff Sutherland və Ken Schwaber tərəfindən hazırlanmış və daha sonra Çevik Manifestin bir hissəsi olmuşdur.

Scrum Master “Çevik Liderdir”. Bəs “Çevik Lider” kimdir?

O, nümunədir.  Komandada yaşatmaq istədiyi dəyərləri və davranış nümunələrini ilk olaraq həyata keçirməklə digər komanda üzvlərinə nümunə olur.

Scrum Master ruhlandırır. Komandanı elə düşünməyə vadar edir ki, komanda öz məqsədlərini müəyyən etsin, onlara çatsın və ona müxtəlif prizmadan baxsın. Yəni təcrübəni təşviq edir.

 Potensiala inanır. O, hər bir komanda üzvünün potensialına inanır və bunun meydana gəlməsi üçün lazımi ekoloji şəraitin yaradılmasını dəstəkləyir. Bütün ideyaların və perspektivlərin dəyərli olduğunu qəbul edir.

Güvən mühiti yaradır. O, komandanın özünü həyata keçirməsi üçün qarşılıqlı etimad mühitinin nə qədər vacib olduğunu bilir. Scrum master  komandasında şəffaf, hörmətli, dəstəkləyici iş mühiti və “biz” şüurunu yaratmağa çalışır.

Birgə qərar qəbul etməyi təşviq edir. Scrum master, fərdlərin qərarlarda iştirak etdikləri zaman onların məsuliyyət hissinin necə gücləndiyini bilir və komandanı dəstəkləyir ki, bütün qərarlar komanda tərəfindən qəbul edilsin.

Scrum Master kim deyil?

Scrum Masterin bəzi səhv başa düşülən xüsusiyyətləri və vəzifələri var. Scrum Masterin nə olmadığına dair bəzi məqamlar bunlardır:

Menecer və ya Lider deyil:                                                                                                        Scrum Master komandanın meneceri və ya lideri deyil. Onun əsas rolu komandanın özünü idarə etməsini təşviq etmək, maneələri aradan qaldırmaq və komandanın əməkdaşlıq vasitəsilə daim təkmilləşməsinə şərait yaratmaqdır.

Layihə meneceri deyil:                                                                                                          Scrum Master ənənəvi layihə meneceri kimi layihələri planlaşdırmır və izləmir. Bunun əvəzinə o, komandanın Scrum fəaliyyətlərini idarə edir və prosesin uğurlu getməsini təmin edir.

O, komandanın problemlərini həll etməyə çalışan super qəhrəman deyil:                              Scrum Master komandanın problemlərini şəxsən həll edən "super qəhrəman" deyil. Onun rolu komandaya problemlərini müəyyənləşdirməyə kömək etmək və onları həll yollarını tapmağa təşviq etməkdir.

Məhsul Sahibi Deyil:                                                                                                       

 Scrum Master məhsulun sahibi deyil və məhsul tələblərinin müəyyən edilməsi və ya prioritetləşdirilməsi üçün məsuliyyət daşımır. Bu rol (Product Owner) Məhsul Sahibinə məxsusdur.

Komanda üzvlərinə əmr verən səlahiyyətli şəxs deyil:       Scrum Master komanda üzvlərinə əmr verən direktor deyil. Əksinə, o, komandanı öz qərarlarını verməkdə həvəsləndirir və dəstəkləyir.

Scrum Master ilk növbədə komandanın proseslərə uyğun işləməsini təmin edən rəhbər və dəstəkləyici rola istinad edir. Bu səhv başa düşülən xüsusiyyətlərin qarşısını almaqla, Scrum Master-ın əsl potensialını daha yaxşı aşkar etmək olar.

Scrum Master kod yazmalıdırmı?  

Məcburi deyil amma edə bilərlər. Scrum Master, dəyər yaratmaq üçün Scrum prinsipləri ilə işləməkdə komandaya kömək edəcək şəxsə verilən bir roldur. Scrum prinsiplərini ovucunuzun içi kimi başa düşmək kodlaşdırma biliklərini tələb etmir. 

Komandanın Scrum Masterə nə zaman ehtiyacı olur? 

Scrum Master komandanın uğur qazanmasında əsas rol oynayır. Scrum Master-in komandaya verdiyi töhfələri dörd vacib məqamda ümumiləşdirək:

Scrum Metodologiyasının İdarə Edilməsi:

Scrum Master komandanın Scrum metodologiyasına keçidini idarə edir. O, xüsusilə Scrum-a yeni başlayan komandaları istiqamətləndirir, prinsipləri izah edir və komandanın bu yeni çərçivə ilə harmoniyada işləməsini təmin edir.

Maneələri aradan qaldırmaq bacarığı:

Komanda layihələrin inkişafına mane olan problemlərlə qarşılaşdıqda, Scrum Master bu maneələri müəyyən edib aradan qaldırmağa çalışır. Beləliklə, komandanın səmərəliliyi artır və bu onların hədəflərə fokuslanmasına kömək edir.

Ünsiyyət və əməkdaşlığın artırılması:

Scrum Master komanda daxilində ünsiyyəti gücləndirir və üzvlər arasında effektiv əməkdaşlıq mühiti yaradır. Bu, komandaya bir-birini daha yaxşı başa düşməyə, məlumat paylaşmağa və problemlərin həllində daha effektiv olmağa imkan verir.

Davamlı təkmilləşdirməyə və öyrənməyə diqqət yetirin:

Scrum Master komandanın davamlı özünü təkmilləşdirməsini təşviq edir. Retrospektiv görüşlər təşkil etməklə, komandanın güclü tərəflərini və təkmilləşmə sahələrini müəyyən edir, beləliklə, davamlı öyrənmə mədəniyyəti yaradır.

Scrum Master-in bu töhfələri komandanın Scrum prinsiplərinə uyğun işləməsini təmin etmək və davamlı uğur sürətinə nail olmaq üçün çox vacibdir. Scrum Master komandanın potensialını maksimum dərəcədə artırmaq və davamlı uğuru təmin etmək üçün mühüm lider və bələdçi rolunu öz üzərinə götürür.

Scrum master və Layihə menecerinin fərqi H3

Scrum masterin texniki olmayan tərəfi layihə meneceridir. Hər iki rol işin "necə" görülməsinə və prosesin təkmilləşdirilməsinə və problemlərin həllinə diqqət yetirir. Layihələri uğurla idarə etmək üçün hər iki rol tələb olunurmu? Qısacası xeyr.

Layihə meneceri və peşəkar scrum master komandalarına işin öhdəsindən gəlməyə kömək etməkdən məsul olsalar da, onların yanaşmaları çox fərqlidir. Layihə menecerləri layihənin mərhələlərini təyin edir, komandanın inkişafı haqqında hesabat verir və effektiv ünsiyyəti asanlaşdırır. Lakin onlar bunu nəzarət yerindən edirlər.

Əksinə, scrum masterlər komandalara məqsədlərinə çatdıqları prosesləri təkmilləşdirməyə və asanlaşdırmağa kömək edir. Onlar bunu komanda üzvü və ya əməkdaş kimi edirlər - tam nəzarət etməklə deyil. Ən yaxşı scrum komandaları özlərini təşkil edir və buna görə də mikro idarəetməyə yaxşı reaksiya vermirlər.

Scrum Master kursu üçün bizə yazın. 
IT business analitika kursu